Przyczyna blisko połowy amputacji poniżej kolana
Szcuje się, że w Wielkiej Brytanii 29% wszystkich amputacji kończyny poniżej kolana wykonuje się u chorych z cukrzycą, a aż 45% gdy włączyć do tego również amputacje obwodowe. Jest to więc problem o dotkliwych konsekwencjach dla chorego.
Stopa cukrzycowa to zespół przypadłości będący powikłaniem źle leczonej cukrzycy, który źle zdiagnozowany bądź nie leczony prowadzi do deformacji i martwic stopy, które niestety często kończą się wspomnianą amputacją.
Przyczyny
Utrzymujący się wysoki poziom cukru skutkuje zmniejszeniem elastyczności ścian tętnic, ich zarastaniem i przyspieszonym postępem miażdżycy. Z drugiej strony zwiększona lepkość krwi ułatwia powstawanie skrzepów. Oba te mechanizmy prowadzą do chronicznego niedostatecznego zaopatrzenia tkanek kończyny (szczególnie stopy) w tlen.
Postęp choroby
- Zmiany naczyniowe:
- mikroangiopatia cukrzycowa: patologiczne zmiany włośniczek i małych tętniczek;
- makroangiopatia cukrzycowa: patologiczne zmiany w większych tętnicach, zwłaszcza piszczelowych i strzałkowych;
- venopatia cukrzycowa: obniżenie napięcia, rozszerzenie, wzrost ciśnienia w odcinkach przedwłośniczkowych.
- Uszkodzenie układu kostnego:
- zaniki kostne,
- osteoliza paliczków stóp,
- ubytki korowe okołostawowe,
- torbiele kostne,
- martwica aseptyczna,
- fragmentacja i samoistne złamania kości,
- zwapnienie w przyczepach ścięgien.
- Owrzodzenie:
- neuropatia,
- utrata funkcji pobudzania wydzielania potu,
- obwodowa autosympatektomia,
- skurcz naczyć przedwłośniczkowych.
Postacie stopy cukrzycowej
- Z dominującym niedokrwieniem tętniczym. W ramach leczenia stosuje się operacje odtwórcze lub plastykę balonową (percutaneous angioplasty — PTA).
- Obwodowa niewydolność tętnicza wraz z neuropatią — często zgorzel bez bólu. Leczenie przebiega następująco:
- walka z zakażeniem,
- zwalczanie zaburzeń metabolicznych,
- leki rozszerzające naczynia,
- leżenie w łóżku,
- przekształcenie zgorzeli wilgotnej w suchą.
- Dominująca neuropatia obwodowa bez objawów niedokrwienia tętniczego. Daje dobre rokowanie. Leczenie przebiega podobnie jak w przypadku powyżej.